348. Czego, jak i po co uczą się niemowlęta i małe dzieci? - Ewa Haman i Przemysław Tomalski

Czego, jak i po co uczą się niemowlęta i małe dzieci? - Ewa Haman i Przemysław Tomalski, czerwiec 2022 r. Fundacja Wspomagania Wsi Naukowcy wiedzą, że już w życiu prenatalnym (od 3 trymestru ciąży) dzieci uczą się języka i mowy. Już od pierwszych swoich dni wykonują ogromną pracę. "- Dzieci nie umieją się powstrzymać przed uczeniem" - jak powiedziała prof. Ewa Haman. Nawet w brzuchu u mamy przetwarzają bodźce z zewnątrz i się uczą (np. melodii ojczystego języka). Niemowlęta w pierwszych miesiącach mają niewielką kontrolę nad swoim ciałem, mają mały repertuar reakcji i nie są nam w stanie odpowiedzieć słowami (zajmie im to wiele miesięcy,  żeby nam coś powiedzieć pełnymi zdaniami). Często trochę rodzicom zajmuje domyślenie się o czym płacze ich dziecko, na "jaką melodię" - czy to melodia głodu, zmęczenia itd.    "- Jesteśmy przekonani jak fascynująco aktywne w zakresie uczenia się i zdobywania wiedzy są noworodki, niemowlęta i małe dzieci. I jak bardzo dużo jesteśmy już w stanie powiedzieć o tym jak ta wiedza jest nabywana. Niemowlak to osoba o dużych możliwościach uczenia się i bardzo skromnym repertuarze zachowań, które pozwalają mu komunikować otoczeniu tą wiedzę" - mówi dr hab. Przemysław Tomalski. Psychologowie różnymi skomplikowanymi metodami (badając aktywność mózgu, ruchy oczu, prędkość ssania smoczka, pracę serca) badają jak uczą się dzieci i jak rozwija się ich mózg. Ciało niemowląt bardzo szybko rośnie i się zmienia (nagle umieją się przeturlać, coś złapać, usiąść, stanąć, zrobić krok). Nowe możliwości za każdym razem całkowicie zmieniają im świat - uczą się przenoszenia uwagi, nawiązywania kontaktu, itd.   Po drodze, ucząc się, dzieci ponoszą całe mnóstwo porażek. Bez przerwy próbują, ponoszą porażkę, próbują ponownie, i ponownie. A my z zachwytem i podziwem ich w tych porażkach i mozolnym uczeniu wspieramy. To wsparcie w procesie uczenia się, towarzyszenie w porażkach, jest dla nas wszystkich naturalne w pierwszych latach życia dziecka. Wielka szkoda, że w późniejszych etapach rozwoju to przepiękne podejście do nauki i popełnianych błędów zanika i u starszych dzieci porażki zaczynamy traktować zupełnie inaczej. A to przecież konieczność i naturalny proces zdobywania wiedzy. Największa część rozumienia i zdobywania wiedzy o świecie przez malutkie dzieci, opiera się na ich własnej aktywności. Niemowlęta są w dużej mierze samosterowne jeśli chodzi o uczenie się. Same organizują sobie poznawanie świata i zdobywanie wiedzy. Rolą opiekunów jest tak wspierać i tak kształtować otaczające je środowisko żeby miały okazje aktywnie doświadczać, próbować i odkrywać. Radość z robienia nowych rzeczy jest kluczowa. Przyjemność z tego, że robimy coś nowego. Jak możemy sami w domu to środowisko małych dzieci wzbogacać? Jedną z takich wzbogacających czynności jest zabawa z dzieckiem. Taka zabawa, w której jest dużo mowy, a właściwie dialogu. Zabawa, gdzie dorosły podąża za ciekawością dziecka, towarzyszy i komentuje to co się dookoła dzieje. Dialogowanie z dzieckiem warto wykorzystywać w interakcjach, zabawach, codziennych sytuacjach już u bardzo małych dzieci, już w pierwszych tygodniach życia. Znajdź nas:   https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/